آیا دوره‌های آموزشی بسیار طولانی میتوانند مفید باشند؟

نکاتی درباره‌ی بهترین و موثرترین دوره‌های آموزشی

میخواهیم برای یادگیری یک تخصص اقدام کنیم، اما با لیست بلند بالایی از منابع آموزشی مختلف مواجه میشویم.
انتخاب بین یکی چندین منبع آموزشی که در اختیار داریم، انتخابی بسیار سخت است. در این مقاله، با ویژگی‌های بهترین و موثرترین دوره‌های آموزشی آشنا میشیم. در انتهای یاد میگیریم که کدام دوره‌های آموزشی مفید و کدام بدردنخور هستند و باید از آن‌ها دوری کنیم. با من همراه باشید 🙂

۶، ۶۰، یا ۶۰۰ ساعت؟ کدام دوره‌ی آموزشی را انتخاب کنم؟

ممکن است برای شما هم پیش بیاید. میخواهید شروع به یادگیری یک تخصص کنید و با چندین دوره‌ی آموزشی مختلف مواجه میشوید:

• یک دوره‌ی جمع و جور ۶ ساعته
• یک دوره ی ۶۰ ساعته
• یک دوره‌ی ۲ ساله و ۶۰۰ ساعته!

در تصمیم گیری نهایی دچار مشکل شده‌اید و نمیدونید که کدام یک از این دوره‌های آموزشی رو انتخاب کنید و یادگیری رو شروع کنید. در این مقاله میخوایم در خصوص این موضوع صحبت کنیم که بهترین دوره‌های آموزشی چه ویژگی هایی دارند.

سوال‌هایی که باید از خودمان بپرسیم

قبل از اینکه شروع کنیم به انتخاب یک منبع آموزشی و یادگیری، باید یک سری سوالاتی رو از خودمان بپرسیم:

تمام ساعت آموزشی دوره مفید است؟

مهم‌ترین سوالی که وجود دارد این است. آیا تمام آن ۶۰ تا ۶۰۰ ساعت آموزش مفید است؟

به شخصه در دوره‌های چند ده ساعته‌ای شرکت کردم که در آن‌ها مدرس بیش از ۱۰ ساعت فقط منتظر بود که یک فایل دانلود شود، یک نصب یک برنامه اتفاق بیفتد، یا اینکه ۲۰ دقیقه کد را بالا و پایین کند تا باگ کدی که نوشته‌ را پیدا کند.

اصلی‌ترین دلیلی که باعث زیاد شدن ساعات یک دوره‌ی آموزشی میشود، معمولا این است که آن دوره‌ی آموزشی وقت های مرده و تلف شده‌ی بسیاری دارد.

حوصله داریم؟ سنگ بزرگ نشونه‌ی …

سوال بعدی این است، که آیا اصلا ما حوصله‌ و وقت دیدن چند ده ساعت آموزش را داریم یا خیر.

ضرب المثلی وجود دارد که میگوید: «سنگ بزرگ نشانه‌ی نزدن است»

اگر یک دوره‌ی آموزشی ۶۰ ساعته را تهیه کنید، همش باید نگران این باشید که چه زمانی از سال، وقت کافی برای دیدن این ۶ ساعت آموزش پیدا خواهید کرد. و از آنجایی که هیچوقت سر شما خلوت تر نخواهد شد، هیچوقت آن‌ دوره‌ی آموزشی را شروع نخواهید کرد و تخصصی که آرزو داشتید را کسب نخواهید کرد.

میشه توی زمان کمتری همین هارو یاد گرفت؟

سوال مهم بعدی این است. آیا میشود همین مباحث رو توی ۱۰ ساعت یاد گرفت؟

وقت ما مهم‌ترین دارایی ما است و هیچوقت نمیتوانیم ‌آن‌را به هیچ صورتی برگردانیم. وقتی که یک دوره‌ی آموزشی از شما چند ده ساعت زمان میگیرد، اما به اندازه چند دقیقه به شما اطلاعات و تخصص میدهد، باید به عنوان یک فردی که زمانش برایش مهم است، بهمان بر بخورد.

همیشه باید به دنبال بالابرن کارکرد و بازدهی خودمان باشیم. همانطور که یک دونده‌ی سرعت سعی میکند همیشه مسافت بیشتری را در زمان کمتری طی بکند، ماهم باید سعی بکنیم کارهای بیشتری را با کیفیت عالی و در زمان کم انجام دهیم. فقط در این صورت است که میتوانیم در دنیای امروز با سرعت سرسام آور رشد دانش و اطلاعات در دور رقابت باقی بمانیم.

آیا واقعا به ۶۰ ساعت دانش نیاز داریم؟

نکته‌ای که باید دقت کنیم این است که آیا اصلا به چند ده ساعت آموزش نیاز داریم؟

شاید بخواهیم فقط بصورت مقدماتی با یک موضوع آشنا بشیم یا اینکه یک بخش خاص از یک موضوع رو یاد بگیریم. آیا واقعا نیازه که ۶۰ ساعت آموزش در خصوص اون تهیه کنیم؟

برای مثال ممکنه شما طراحی وب با HTML و CSS رو بلد باشید و فقط بخواید در خصوص طراحی وب واکنش گرا تخصص پیدا کنید. برای این موضوع نیاز نیست ۶۰ ساعت آموزش ببینید و یک آموزش چند ساعته شما را به حد خوبی از تخصص خواهد رساند.

چرا یاد نمیگیرم؟ / چرا پیشرفت نمیکنم؟

وقتی که شروع به یادگیری یک تخصص میکنیم و در ابتدا بسیار باانگیزه و خوشحال هستیم و برنامه ریزی میکنیم که در ۶ ماه آینده یکی از متخصص ترین افراد باشیم.

اما بعد از مدتی انگیزه خود را از دست میدهیم و با این سوال مواجه میشویم که چرا یاد نمیگریم و پیشرفت نمیکنیم. در ادامه‌ میخواهیم درباره‌ی چند دلیل اصلی عدم یادگیری و پیشرفت صحبت کنیم.

مثلا میخوایم PHP یاد بگیریم

فرض کنید که میخواهیم شروع به یادگیری زبان برنامه نویسی PHP کنیم. قبل از هرچیز نیاز داریم به منابع آموزشی. به همین منظور:

• دوره‌ی مهدی خسروی رو میخریم
• دوره‌ی خسرو مهدوی رو دانلود میکنیم
• ۴۰ تا مقاله رو بوک مارک میکنیم
• توی ۵ تا کانال و گروه تلگرامی عضو میشیم
• ۱۰ تا کتاب انگلیسی رایگان دانلود میکنیم
• ۵ تا دوره‌ی انگلیسی لیندا رو از دوستون میگیریم
• یه کتاب خیلی خوب از نمایشگاه کتاب میخریم
• یه پلی لیست خوب از یوتیوب پیدا میکنیم، و نهایتا میگیم: خببببب،‌ حالا میخوام یادگیری رو شروع کنم

اما با یک سوال بزرگ مواجه میشیم: کدوم یکی از اینهارو اول شروع کنم؟ کدومشون برای یادگیری بهتره؟

مشکل اصلی: تعدد انتخاب

یکی از بزرگترین مشکلاتی که هنگام شروع یادگیری یک تخصص جدید ممکنه با آن مواجه شویم، تعدد انتخاب یا سرریز شدن اطلاعات است. آنقدر اطلاعات و کتاب و دوره در دسترس داریم که نمیدانیم کدام را برای شروع انتخاب کنیم.

مهم‌ترین تصمیمی که در این حالت میتوانیم بگیریم این است که از بین تمام منابع آموزشی، فقط یکی را انتخاب کنیم و بقیه را از دسترس خارج کنیم. اینگونه شاید بتوانیم یک دوره‌ی آموزشی را کامل نگاه کنیم و به انتها برسانیم.

وقت ما ارزشمند است

نکته‌ای که در خصوص دوره‌های بلند مدت و چند ده ساعته‌ی آموزشی وجود دارد، این است که اکثر آن‌ها ارزش زمانی که برایشان میگذاریم را ندارند. باید بدانیم که وقت ما ارزشمند است و نباید آن‌را با مشاهده‌ی یک دو‌ره‌ی مثلا ۶۰ ساعته که بیش از ۱۰ ساعت آن بی استفاده است، هدر دهیم.

همانطور که گفتیم، همیشه باید به دنبال این باشیم که کارهای بیشتری را با کیفیت بیشتر در مدت زمان کمتری انجام دهیم.

قانون ۲۰ ساعت

اخیرا کتاب بسیار خوبی که متاسفانه هنوز به فارسی ترجمه نشده را خواندم. کتاب The First 20 Hours از Josh Jaufman، در این کتاب ایده‌های فوق العاده‌ای برای یادگیری سریع مطرح شده است.

آقای کافمن در این کتاب بر این عقیده است که برای یادگیری یک مهارت در حدی که بتوانیم از آن لذت ببریم، ۲۰ ساعت تمرین درست و اصولی کافی است.

دقت کنید که واژه‌ی «لذت بردن» در جمله‌ی بالا بسیار مهم است. با ۲۰ ساعت تمرین ما هرگز نمیتوانیم به یک فرد بسیار متخصص در یک مهارت تبدیل شویم. اما میتوانیم آن مهارت را در حدی یاد بگیریم که از آن لذت ببریم. پس هرگز نیاز نیست ۶۰ ساعت یا بیشتر از زمانمان را در یک دوره‌ی آموزشی هدر دهیم. فقط کافی است که اگر میخواهیم از یک مهارت لذت ببریم، ۶۰ ساعت اصولی و درست در آن مهارت یاد بگیریم و تمرین کنیم. در آینده حتما خلاصه‌ای از این کتاب را با شما به اشتراک خواهم گذاشت.

اکثر مدرسان برنامه نویسی: من اینقدر بلدم که میتونم …

متاسفانه کاری که اکثر مدرسان برنامه نویسی میخواهند انجام دهند تدریس نیست، بلکه فقط اثبات خودشان به عنوان یک برنامه‌نویس حرفه‌ای است.

به جرئت میتوانم بگویم ۹۰ درصد اشخاصی که به زبان فارسی در حال آموزش برنامه نویسی هستند، تمام سعی خود را میکنند که برنامه نویسی را بسیار سخت و پیچیده جلوه دهند. آن‌ها در آموزش‌هایشان یک کار بسیار ساده را، بسیار سخت میکنند و برای یک فرایند ساده، گاهی چند صد خط کد مینویسند.

اکثرا در صحبت‌هایشان در کلمه‌های انگلیسی با یک لحجه‌ی عجیب و غریب استفاده میکنند و همگی ادعا میکنند که از ۵ سالگی برنامه نویس بوده‌اند. از تمام برنامه نویسان دیگر ایراد میگیرند و بزرگترین شرکت‌های دنیا را نقد میکنند.

این افراد فقط به یک دلیل این کار را انجام میدهند. به این دلیل که این پیام را منتقل کنند که:

من فردی بسیار حرفه‌ای هستم و در برنامه نویسی و آموزش بهترین میباشم. چون سخت ترین مباحث را بلدم و میتوانم کارهای بسیار عجیب و غریبی با برنامه نویسی انجام دهم. بیایید و از آموزش‌های من استفاده کنید.

اما متاسفانه این افراد، یک اصل بزرگ که انیشتین به خوبی به آن اشاره کرده است را فراموش کرده‌اند:

بهترین مدرس‌های و دوره‌های آموزشی در دنیا چه ویژگی‌هایی دارند؟

از آ‌ن‌جایی که همیشه علاقه به یادگیری مباحث جدید دارم و هرروز بهترین منابع آموزشی دنیا را بررسی میکنم، به چند وجه مشترک بین تمام آموزش‌ها و آموزش‌دهنده‌های حرفه‌ای پی برده‌ام که در زیر میخواهیم درباره‌ی آن‌ها صحبت کنیم:

بسیار ساده

یکی از مهم‌ترین نکاتی که بین تمامی آموزش‌های حرفه‌ای وجود دارد،‌ این است آن‌ها بسیار ساده و قابل فهم برای همگان هستند.

ساده بودن را با ارائه‌ی نکات پیش افتاده و ساده اشتباه نگیرید. حرفه‌ای‌ترین مدرس‌ها کسانی هستند که میتوانند سخت‌ترین مفاهیم را بسیار ساده مطرح کنند تا دانشجوها انگیزه ادامه‌ی یادگیری را پیدا کنند.

بسیار کوتاه

کوتاه بودن دوره‌‌های آموزشی یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که بین اکثر آموزش‌های حرفه‌ای مشترک است. مخصوصا اگر دوره‌های سایت Lynda را مشاهده کرده باشید، به ندرت دوره‌‌ای طولانی‌تر از ۶-۷ ساعت پیدا میکنید و اکثر دوره‌ها میانگین زمانی ۳ ساعت را دارند.

بسیار خاص

یکی از ویژگی‌های دوره‌های آموزشی خوب این است که بسیار خاص هستند. به این معنی که به یک تخصص خاص در یک حیطه اشاره میکنند. برای مثال اگر شما بخواهید طراحی وب را یاد بگیرید، باید چندین دوره‌ی مختلف و جدا را شرکت کنید:

• آموزش HTML5
• آموزش CSS3
• آموزش طراحی وبسایت واکنش گرا
• آموزش جاوا اسکریپت
• آموزش جی کوئری
• ترکیب جاوا اسکریپت و جی کوئری برای ساخت وبسایت
• و…

ترکیب این چند دوره‌ی آموزشی، در نهایت از شما یک طراح وب حرفه‌ای میسازد. چون هرکدام از این دوره‌ها کوتاه و خاص هستند، پیگیری و مشاهده‌ی آن‌ها کار راحتی است.

کاملا عملی

در اکثر دوره‌های بین المللی، تئوریات و تاریخچه ها اصلا جایی ندارد. همان ابتدا سلام میکنند، خود را معرفی میکنند و مستقیم به سراغ کدنویسی میروند. تمرین هایی کاملا عملی دارند و همه چیز را عملی و پروژه محور ارائه میکنند. در صورتی که در اکثر دوره‌های فارسی زبان، شما چندین ساعت فقط درباره‌ی تاریخچه‌ی تغیر و تحولات آن زبان برنامه نویسی باید اطلاعات بی استفاده دریافت کنید!!!

حواسمون به اینا باشه:

وقتی که قصد انتخاب یک دوره‌ی آموزشی رو داریم، باید مراقب یک سری نکات و جملات خطرناک باشیم که برای آموزش و یادگیری ما سم هستند.

صفر تا صد

هرجا کلمه‌هایی مثل صفر تا صد، کامل‌ترین و چیزهایی شبیه به آن‌را دیدید فورا فرار کنید. برنامه نویسی، طراحی و کلا هر تخصصی دیگری هیچ انتهایی برای آن وجود ندارد و اگر کسی ادعا کرد که میخواهد صفر تا صد یک تخصص را به شما بیاموزد، یک لبخند بزنید و سریعا از او دوری کنید.

پیشنهاد میکنم مقاله برنامه نویسی چیست؟ را هم حتما مطالعه کنید.

۶۰۰ ساعت آموزش کاربردی

ممکن است دوره‌های آموزشی بلند مدت بسیار خوب و حرفه‌ای هم داشته باشیم. اما صرفا اینکه یک دوره‌ی آموزشی چند ده ساعته یا بسیار طولانی است، دلیلی برای خوب بودن آن دوره‌ی آموزشی نیست.

همانطور که گفتیم اگر یک دوره‌ی آموزشی بسیار بلند مدت دیدید، باید حواستان را بیشتر جمع کنید و بیشتر به آن شک کنید.

بهترین و باسوادترین برنامه نویس ایران

اگر اهل پیگیری فوتبال باشید، احتمالا میدانید که بهترین فوتبالیست‌ها، نمیتوانند بهترین مربی‌های فوتبال باشند. همینطور ممکن است یک فرد در دوران فوتبال خودش زیاد درخشان بازی نکند، اما در دوران مربی‌گری بسیار حرفه‌ای باشد.

این موضوع این نکته را دربر دارد که همانطور که یک فوتبالیست حرفه‌ای، شاید نتواند یک مربی حرفه‌ای باشد، یک برنامه نویس حرفه‌ای هم شاید توانایی تدریس حرفه‌ای نداشته باشد.

بسیار خوب است که یک برنامه نویس پروژه‌هایی بزرگ را انجام داده باشد و یا در چند شرکت بزرگ برنامه نویسی کد زده باشد، اما این موضوع صرفا به این دلیل نیست که او یک مدرس حرفه‌ای است.

تدریس و توانایی انتقال مفاهیم، خود یک تخصص است که متاسفانه بسیاری از مدرسان ما از آن محروم هستند.

پس صرف اینکه یک فرد یک برنامه نویس حرفه‌ای است، دلیل نمیشود که آموزش‌هایی حرفه‌ای هم داشته باشد. توانایی تدریس فرد را بررسی کنید و اگر با شیوه‌ی تدریس او راحت بودید، آن زمان اقدام به شروع یادگیری از او کنید.

میانبر، ترفند، راز و…

هروقت در هر دوره‌ی آموزشی کلماتی مثل میانبر، ترفند، راز و کلماتی از این دست دیدید، سریعا از آن آموزش دوری کنید. در کسب تخصص، هیچ چیزی به نام میانبر یا راز وجود ندارد.

بله، کسب تخصص سخت است و بله، باید برای یادگیری یک تخصص زمان کافی بگذارید. هیچ میانبر و راه کوتاهی وجود ندارد.

حرف آخر 🙂

تمام این حرف‌ها را زدیم که فقط به یک نکته حواسان باشد: زمان ما ارزشمند و منابع ما محدود است. باید مراقب باشیم که وقت و پولمان را در جایی درست هزینه کنیم تا بتوانیم بهترین بازدهی را داشته باشیم. در آینده در خصوص یادگیری برنامه نویسی و رو‌ش‌های آن مطالب دیگری را با شما به اشتراک خواهم گذشت.

نظر شما دربا‌ره‌ی دوره‌های آموزش ناکارآمد چیست؟ آیا تجربه‌ی ناموفقی در خصوص انتخاب اشتباه یک دوره‌ی آموزشی اشتباه داشته‌اید؟